WOJTÓWKA

Marzena Szewczuk
Sołtys Wsi Wójtówka

Rada Sołecka: Krzysztof Bień, Małgorzata Klebowicz, Jan Stefaniak

Dawne nazwy miejscowości
Viczdorf (1346), Foytsdorff (1487), Voigtsdorf bei Landeck (1845), Voigtsdorf (1765-1945).

Etymologia nazwy wsi
Historyczna nazwa wsi Voigtsdorf powstała Według Klemensa w nawiązaniu do urzędu wojewódzkiego. Oznaczała zapewne wieś należącą do dóbr wójtowskich. Do tej lokalnej tradycji odnosi się obecna nazwa miejscowości.

Historia wsi i dóbr
Około 1346 r. Wojtówka należała do państewka Karpińskiego. Po jego rozwiązaniu, a dawne wsi zamkowe przyłączono do dóbr królewskich. Niektóre z nich jak np. Wójtówkę otrzymał przed 1487 r. jako lenno ojciec Johanna Gostitza zw. Von Patschkow.
Jak się wydaje Wojtówka położona głęboko w lasach została opuszczona. Założono ją ponownie w r. 1541, jako wieś kameralną. W 1571 r. niektóre grunty Wojtówki użytkowane były mieszczan lądeckich i mieszkańców sąsiadującej z Lądkiem wsi Nieder Thalheim jako grunty uprawne i pastwiska. W 1606 r. mieszkało w Wojtówce 15 zagrodników zajmujących zabudowane parcele, 5 innych osadników posiadało parcele zabudowane. Inne grunty gminy wiejskiej i pustacie wykorzystywano pod uprawę i pastwiska. W czasie wojny trzydziestoletniej, w  latach 1626-1640 nawet niewielka Wojtówka musiała płacić kontrybucje. Te ciężkie warunki spowodowały, że przed 1632 r. wieś została opuszczona przez większość mieszkańców. Przed 1641 r. powróciła do stanu z pocz. XVII w.  W 1667 r. wzmiankowano w Wójtówce urzędnika sądowego.
W 1684 r. Wojtówka została sprzedana wraz z innymi wsiami do państewka Karpińskiego Siegmundowi Hoffmanowi von Lichtenstein, których z tych miejscowości ukształtował swe dobra z siedzibą w Ober Thalheim. W ramach dóbr Wojtówka pozostała do 1736 r., kiedy to cała majętność Hoffmanów von Lichtenstein kupiło miasto Lądek. W 2 poł XVII w. i 1 poł. XIX w. należąca do miejskich dóbr kameralnych niewielka Wojtówka była zagraniczno-chałupniczą osadą leśną, której mieszkańcy utrzymywali się głównie z rolnictwa. Nie rozwinęły się rzemiosło, ani też lokalny przemysł, czynny był tylko jeden młyn. Wójtówka pozostawała własnością Lądka do pięćdziesiątych lat   XIX w., potem stała się samodzielną gminą wiejską. Zamieszkiwana przez katolików należała do parafii w Lądku, a po 1830 otrzymała własną kaplicę. Ok. 1840 r. Wojtówka była ośrodkiem gminy baptystów dla całego Hrabstwa. Nabożeństwa odbywały  się  tu w prywatnym domu, w chrzty w stawie. W latach pięćdziesiątych XIX w. część baptystów wywędrowała do Ameryki. Inni przyłączyli się do ewangelików.
Około połowy XIX w. znajdowały się we wsi także jakieś dobra, które należały do niejakiego Kleina. W 2 poł. XIX w. Wojtówka nadal pozostała wsią rolniczą. Ze względu na malowniczość otoczenia stała się celem wycieczek kuracjuszy z Lądka. Doceniano zwłaszcza Ślubowisko położone na południu od wsi i ładne łąki w jej otoczeniu. Dla obsługi ruchu turystycznego powstała w Wójtówce gospoda. Wieś stała się miejscowością turystyczną, ale nie została letniskiem. Największą liczbę ludności Wojtówki odnotowano w 1871 r. (201 osób).
Po 1945 r. Wójtówka została zasiedlona tylko częściowo i ze względu na złe warunki glebowo-klimatyczne oraz brak dogodnych połączeń komunikacyjnych systematycznie wyludniała się. Próbowano, biorąc pod uwagę ładne położenie wsi, zaktywizować letniskowe jej funkcje, ale bez większych rezultatów. Obecnie większość ludności Wojtówki zajmuje się rolnictwem, a pozostali jej mieszkańcy zatrudnieni są w okolicznych miejscowościach. W Wójtówce powstają też domy letniskowe.

Kościół filialny p.w. Św. Antoniego
Do 1830 r. nie było we wsi żadnego budynku sakralnego. Pierwszy, którego wygląd nie jest znany, zbudowano w latach 1830-1845. niedługo później, w latach 1853/1854 została wzniesiona w Wójtówce kaplica mszalna należąca do parafii w Lądku, nosząca wezwanie Św. Antoniego Padewskiego. Zbudowano ją z fundacji właściciela tutejszych dóbr Kleina. Zbudowano ją z fundacji właściciela tutejszych dóbr Kleina. Rok budowy 1853 utrwalano datą w kluczu portalu. Kaplica ta nadal należy do parafii w Lądku użytkowana obecnie jako kościół filialny p.w. Św. Antoniego. Usytuowany jest na stoku stromo opadającym ku głównej wiejskiej drodze.
Mimo tak  próżnego powstania kościół reprezentuje tradycyjny styl lokalnego budownictwa, w którym połączony został późny barok i wczesny neoklasycyzm. Prosty układ przestrzenny tego skromnego, salowego i bezwieżowego kościoła wynikał przede wszystkim z jego skali. Natomiast architektura fasady zwieńczonej szczytem wolutowym odnosiła się do stylistyki przełomu XVIII i XIX w. jeśli natomiast wziąć pod uwagę zastosowanie charakterystycznego  trójkątnego zwieńczenia szczytu, to można zauważyć trwanie w lokalnym budownictwie nawet rozwiązań formalnych z 2 połowy XVII w. wnętrze kościoła zostało pokryte dekoracyjną,  ornamentalną polichromią. Wyposażenie świątyni obecnie dzwon z 1799 r. oraz ołtarz, figury i droga krzyżowa pochodzące z XIX w.

Zabudowa Wsi
W Pol. XVIII w. i XIX w. występowała we wsi głównie zabudowa szerokofrontowa, założona głownie z jednokondygnacjowych budynków mieszkalnych i mieszkalno-gospodarczych o prostych bryłach, nakrytych dachami dwuspadowymi. Zachowana do dziś zabudowa wsi powstała w 2 poł. XIX w. i w pierwszych latach XX stulecia. Współcześnie uległa częściowej destrukcji.
We Wójtówce i w jej najbliższej okolicy zachowały się figury i krzyże przydrożne. W sąsiedztwie znajduję się krucyfiks z 1918 bedący zarazem pomnikiem żołnierzy poległych w I wojnie światowej.

Wykaz zabytkow architektury i budownictwa:
1 Kościół filialny p.w. Św. Antoniego, 1853.
2 Dom mieszkalny, koniec XIX w., XX w.
3 Domy mieszkalno gospodarcze, koniec XIX w., 1907